Een allergie is een auto-immuun stoornis. Dit zou de theorie kunnen bevestigen dat het auto-immuun systeem betrokken is bij het uitbreken van Tourette.

Cerebrale allergie
Dat graspollen, mosselen, latex of chocolade een fysieke allergische reactie kunnen uitlokken, daarover is iedereen het eens. Bij allergische reacties is er meestal een orgaan in het lichaam dat heviger reageert dan de andere. Bij astma zijn het de longen en luchtwegen die getroffen worden; andere personen krijgen hoofdpijn, gewrichtspijn of huiduitslag.

De meeste mensen weten dat een lopende neus, tranende ogen en niezen, tekenen zijn van een allergie. Maar er zijn andere vormen van reacties die veel minder gemakkelijk te herkennen zijn en waar de omgeving vaak met ongeloof op reageert.
Er bestaat al lange tijd een vermoeden dat overgevoeligheid aan bepaald voedsel een invloed kan hebben op het gedrag en aldus hyperactiviteit of stemmingsstoornissen kan veroorzaken.

Wie een neurologische overgevoeligheid heeft zoals Tourette, zal bij blootstelling aan toxische stoffen niet beginnen te niezen of piepen, maar zal meer tics krijgen of gedragsproblemen. Vaak ziet men ook een opvallende toename van dwang.

Dit verschijnsel noemt men cerebrale allergie.
De onderzoeken hierrond spreken elkaar dikwijls tegen, maar veel ouders hebben zelf ondervonden dat hun kind meer tics heeft en drukker of moeilijker is na het eten van bepaald voedsel.
Elk voedsel kan een allergische reactie uitlokken, niet enkel de ongezonde dingen zoals cafeïne, suiker of kunstmatig gekleurde snoepjes, maar ook gezond voedsel zoals appelen en peren.

Chemische stoffen kunnen eveneens een allergische reactie uitlokken. Wij zijn de eerste generatie die blootgesteld is aan toxische stoffen van in de moederschoot tot aan het graf. Ongetwijfeld heeft dit een invloed op onze lichaam en is het zeker verstandig om bij gezondheids-problemen ook met deze denkpiste rekening te houden.

Uiterlijke kenmerken
Soms (niet altijd) kun je uit uiterlijke kenmerken afleiden of iemand allergisch is:
een rode neuspunt, een witte tong, slechte adem, winderigheid, kringen onder de ogen (donkerblauw of bruin-roze), gezwollen oogleden, rode oorlellen, rode wangen, droge, gesprongen lippen (meestal veroorzaakt doordat men ademt door de mond), rusteloze benen, droge huid of huiduitslag in de huidplooien.

Ook bepaald gedrag komt meer voor: stemmingswisselingen, concentratiestoornissen, slapeloosheid, bedwateren, nachtmerries.

Allergieën komen in bepaalde families duidelijk meer voor dan gemiddeld.

Soorten allergische reacties
Er zijn twee soorten allergische reacties: IgE-gestuurde en IgG-gestuurde.
Een klassieke allergische reactie, zoals die voor schaaldieren, is IgE gestuurd: de reactie treedt snel op (roodheid, hevige jeuk, huidzwellingen) en kan door een eenvoudige bloedtest aangetoond worden.
IgG-reacties worden in verband gebracht met auto-immuunziekten. Ze zouden een rol spelen in het ontstaan van een ontregeld immuunsysteem.
Bij een IgG–gestuurde reactie heeft men, in tegenstelling met een IgE–gestuurde respons, veel vagere en langzamer optredende symptomen. zoals bvb. geïrriteerde stoelgang, algemene vermoeid-heid, slaapstoornissen, hoofdpijn, enz.
Vele mensen kunnen IgG–gestuurde allergieën hebben en het niet weten omdat de signalen zo onduidelijk zijn. IgG-gestuurde allergieën kunnen tot nu toe niet herkend worden in standaardbloedtests die alleen controleren op IgE-antilichamen. Daardoor kan uw dokter van mening zijn dat u niet allergisch bent.

Chemische allergieën
Een allergische reactie op chemische stoffen treedt meestal korte tijd na de blootstelling op en is dus vrij gemakkelijk te ontdekken.
Men kan bvb. allergisch reageren op bepaalde geuren (wierook, schoonmaakproducten, parfum, muggentabletten, enz.), dampen (benzine, verf, uitlaatgassen, enz.), drukinkt ( sommige kranten of boeken verspreiden een intense chemische geur).
Mensen die lijden aan een chemische overgevoeligheid hebben meestal ook een sterk ontwikkeld reukvermogen. Dit biedt hen een zekere bescherming omdat ze onmiddellijk weglopen van de plaats waar de geur hangt en frisse lucht opzoeken.
Wanneer ze echter te lang blootgesteld blijven aan deze stoffen verliezen ze op de duur dit reukvermogen.

Voedselallergieën
Een allergische reactie op voedsel treedt meestal op binnen het uur. Maar soms kan het ook 8 tot 24 uur duren vooraleer men iets merkt.
Dat maakt het uiteraard moeilijker om te ontdekken wat de oorzaak is van bepaalde symptomen.
Voedsel waaraan men als kind allergisch was, zal meestal ook op latere leeftijd nog voor problemen zorgen, maar op een andere manier of in andere organen.

Koliek, gezwollen buikje, hoofdbonken, overgeven, verstopte neus en oorontstekingen kunnen bij baby’s en peuters symptomen van een allergie zijn. Langdurig bedwateren, diarree, pijn in de benen, vermoeidheid, oorpijn en hyperactiviteit ziet men meer bij kleuters. In de kindertijd duiken astma, hooikoorts, misselijkheid, agressief gedrag en veelvuldige buikpijn op. Artritis of darmklachten ziet men bij volwassenen.

Wanneer je een voedselallergie hebt is vaak het voedsel of de drank waar je heel erg van houdt de oorzaak. Je bent er bijna aan verslaafd en je zou het alle dagen willen eten of drinken.

Onderzoek
Reeds in 1983 bleek uit een rondvraag bij de leden van de Amerikaanse Tourettevereniging dat veel mensen er zelf al achter waren gekomen dat ze een intolerantie hadden tegenover bepaald voedsel of chemische stoffen, waardoor hun tics toenamen. Enkele jaren later werd dit door verscheidene klinische studies bevestigd. (D. Rapp, MD, T. Randolph, MD, M. Mandell, MD.)

Aan vijftig Amerikanen met Tourette werd deze vraag gesteld:
‘Hebt u zelf al ondervonden dat, buiten stress, vermoeidheid of een infectie, er omgevingsfactoren zijn die de TS-symptomen doen toenemen?’

Antwoord: 82% ja en 18 % nee.

De uitlokkende factoren werden door de ‘ja’ antwoorders aangeduid en in deze lijst samengevat:

46% Chocolade
44% Suiker / Frisdrank
44% Stoffige omgeving
44% Parfum
41% Pollen
39% Cafeïne
37% Kunstmatige kleurstoffen
34% Bewaarmiddelen
29% Monosodium glutamaat (in Chinese gerechten, in allerlei bereid voedsel, soep in blik of zakjes, enz.)
24% Kunstmatige smaakstoffen
20% Melkproducten
20% Chloor (zwembad)
20% Andere chemicaliën (verf, lijm, cosmetica, insecticides, luchtverfrissers, wasverzachter)
20% Alcohol
15% Kunstmatige zoetstoffen (o.a. Aspartaam dat men aantreft in light –frisdranken en zelfs in bepaalde kindermedicijnen en vitamines!)
12% Pindanoten
12% Tarwe
10% Sinaasappelsap
2% Maïs, popcorn

Verder onderzoek bij grotere groepen mensen met Tourette bracht aan het licht dat nog andere levensmiddelen hoog scoorden als uitlokkende factor.
Het ging o.a. om druiven, rozijnen, steenvruchten, vanille, look, aardappelen (aardappelzetmeel, chips), appelen, prei, peterselie, gist, bouillonblokjes en industrieel bereid voedsel.

Rook, cosmetica, schimmel (vochtige kamers, maar ook champignons), huisdieren, fluortabletten of -druppels en medicatie tegen astma en hooikoorts werden ook gemeld. (Fluor is voor iedereen schadelijk, maar zeker te mijden door mensen met een neurologische stoornis!)

Tijdens het hooikoortsseizoen merkten een aantal mensen dat ze bepaalde voedingsmiddelen niet meer konden eten omdat hun symptomen verergerden. De combinatie van verschillende aanvallende substanties geeft dus blijkbaar een nog heviger reactie.

Voedingssupplementen
Allergieën wijzen vaak op een magnesiumtekort of zinktekort. Magnesium is een belangrijk mineraal dat o.a. een invloed heeft op astma, maar ook op depressie, hoofdpijn en de werking van de spieren.
Zo exploderen bvb. de mastcellen te snel als de intracellulaire magnesiumwaarden te laag zijn. En mastcellen bevatten histamines die verantwoordelijk zijn voor de allergische reacties van het lichaam.
Ook calcium speelt in dit proces een rol. Als de magnesium – calcium verhouding verstoord is in de hersenen, gaan neuronen ongecontroleerd vuren. Dit beïnvloedt o.a. ook de samentrekking van de spieren, wat dan weer bijzonder belangrijk is bij Tourette.
De verhouding 2 calcium / 1 magnesium is ideaal (bvb. 500 mg. Calcium / 250 mg. Magnesium).

Ook maagzuurtekort kan allergieën veroorzaken evenals de onjuiste (meestal te geringe) werking van sommige klieren, vooral de hypofyse (de "regelkamer" voor de aanmaak van veel hormonen) en de schildklier.
De - voor Tourette erg belangrijke - omega 3-6-9 vetzuren uit lijnzaadolie bieden een goede bescherming tegen het optreden van allergische reacties.

Het allergeen opsporen
Net zoals bij astma kunnen de symptomen mettertijd chronisch worden. Zeer kleine hoeveelheden van het allergeen zijn dan voldoende om een reactie uit te lokken. Het wordt dan heel moeilijk om te ontdekken welke stof de boosdoener is.
Wanneer de Tourettesymptomen plots erger worden en men vermoedt een allergische reactie, dan zou men zich de volgende vragen moeten stellen:

Zijn er op dit moment veel pollen in de lucht?
Ben je verhuisd of verplaatst naar een andere kamer, klas, werkplaats?
Heb je iets nieuw aangekocht, bvb. een matras, dekbed, tapijt, meubel?
Is er verf, insecticide, een nieuw wasmiddel gebruikt?
Kortom: is er iets veranderd in de omgeving?

Bij IgG – gestuurde voedselallergie, die dus niet in het bloed opgespoord kan worden, kan een eliminatiedieet uitsluitsel brengen. Men kan dit volgen onder begeleiding van een arts of een diëtist(e), of men kan zelf de verdachte stof(fen) voor minstens drie maanden elimineren en daarna terug introduceren, liefst in grote hoeveelheid. Indien het voedsel in kwestie inderdaad de schuldige is, zal men vrijwel onmiddellijk een reactie zien.
Een andere methode bestaat er uit gedurende enkele maanden een dagboek bij te houden.
Men noteert elke dag wat er gegeten is en hoe de tics zijn: mild, hevig, afwezig, of welke andere verschijnselen men opmerkt, zoals zwakke concentratie, veel dwang, vermoeidheid, agressie. Het lukt dikwijls om op deze manier te ontdekken aan welke voedingsmiddelen men overgevoelig is.

Uiteraard zijn er ook mensen met Tourette die niet allergisch zijn en waarbij blootstelling aan mogelijk schadelijke stoffen geen invloed heeft op de symptomen.

Bronnen:The immune system cure – L.R. Vanderhaeghe en P. Bouic, Ph. D.-Canada; The association for Comprehensive Neurotherapy – B. Mantel, Bonnie Grimaldi; The environmental / allergy connection and Tourette’s – A.E. Robbins, D.O; Doris Rapp, M.D. ‘Is this your child?’.